Białko to jeden z podstawowych składników odżywczych, które są potrzebne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Gdyby ludzie byli kotami, nie byliby w stanie żyć bez białka zwierzęcego. Koty są surowymi drapieżnikami; niektóre aminokwasy nie są syntetyzowane w ich organizmie, więc potrzebują mięsa, aby je uzyskać. Człowiek, w przeciwieństwie do kotów, jest wszystkożerny, dlatego może spożywać nie tylko białka zwierzęce, ale również roślinne. Co powinniśmy wiedzieć o białku i jego roli w naszej diecie?
Białka, czyli cząsteczki życia
Białko to najważniejszy budulec, z którego zbudowana jest każda komórka naszego organizmu. I w żaden sposób nie jest to przesada: mięśnie, naczynia krwionośne, narządy wewnętrzne, komórki krwi, przeciwciała, enzymy i hormony itp. – wszystkie z nich składają się z białka. Jedyną substancją, której nasz organizm zawiera więcej niż białka, jest woda. Białko wraz z tłuszczami i węglowodanami to makroskładniki. Oznacza to, że dostarczają organizmowi energii (kilokalorii). 1 gram białka dostarcza organizmowi 4 kcal (tak jak 1 gram węglowodanów, natomiast 1 gram tłuszczu dostarcza aż 9 kcal). Białka to złożone związki organiczne złożone z różnych kombinacji aminokwasów. Niektóre aminokwasy mogą być syntetyzowane w organizmie, natomiast pozostałe muszą być dostarczane z pożywieniem. Jest tylko 20 aminokwasów, ale liczba kombinacji aminokwasów i reszt aminokwasowych tworzących struktury białek jest prawie nieskończona. 8 niezbędnych dla człowieka aminokwasów: tryptofan, lizyna, walina, leucyna, izoleucyna, fenyloalanina, metionina, treonina; a także histydyna (dla dzieci), muszą być dostarczane „z zewnątrz”.
Jakiego białka potrzebujemy?
Białka zawierające wszystkie niezbędne aminokwasy nazywane są białkami kompletnymi. Większość pełnych białek znajduje się w produktach pochodzenia zwierzęcego. Jednakże niektóre białka roślinne również mogą dostarczać wszystkich potrzebnych aminokwasów. Są to przede wszystkim rośliny strączkowe. Najbardziej kompletnymi białkami są jaja. Kiedy spożywa się kilka źródeł białka, zwiększa się ich biodostępność, dlatego najlepiej jest łączyć pokarmy zwierzęce i roślinne i korzystać z różnych źródeł białka. Aby mieć pewność, że nasz organizm otrzymuje wszystkie potrzebne składniki odżywcze i aminokwasy, możemy skorzystać z oferty, którą przygotował catering dietetyczny Legnica. Przybliżoną ilość białka można oszacować w następujący sposób: powinna wynosić 15-35% dziennego spożycia kalorii. Przy niewystarczającym spożyciu białka z pożywieniem wiele procesów życiowych zostaje zakłóconych: spowalnia metabolizm, spada odporność, pojawia się osłabienie mięśni, rozwija się anemia, pogarsza się stan włosów i paznokci.
