Hipoteka - 5 aspektów, które warto znać

Kredyt hipoteczny to jedno ze zobowiązań finansowych, na które w pewnym momencie decyduje się większość osób. Dzięki niemu mogą kupić swoje pierwsze mieszkanie, dom czy działkę. Kredyt hipoteczny często jest jednak błędnie utożsamiany z hipoteką. Czym zatem jest sama hipoteka i z czym się wiąże?

Hipoteka a kredyt hipoteczny

Wbrew pozorom hipoteka i kredyt hipoteczny to nie to samo. Kredyt – jak łatwo się domyślić – to zobowiązanie finansowe zaciągane w celu zakupu nieruchomości. Z kolei sama hipoteka to już ograniczone prawo rzeczowe – przysługujące wierzycielowi hipotecznemu. Hipoteka nakładana jest na nieruchomość. Jeśli dłużnik nie spłaci zobowiązania wobec wierzyciela (w tym przypadku: banku) wierzyciel może odebrać dłużnikowi nieruchomość obciążoną hipoteką – dotyczy to zarówno mieszkania w Wałbrzychu, jak i działki pod Poznaniem. Co ważne, nie jest istotne, kto konkretnie w takiej sytuacji jest właścicielem nieruchomości (np. czy dłużnik przepisał wcześniej na kogoś mieszkanie, czy też nie).

Rodzaje hipoteki

Wyróżnia się cztery rodzaje hipoteki – umowną, przymusową, kaucyjną i odwróconą. Najczęściej stosowana jest hipoteka umowna. W tym przypadku właściciel nieruchomości dobrowolnie składa odpowiednie oświadczenie. Z kolei hipoteka kaucyjna była stosowana przed 2011 r. – obecnie nie jest już ustanawiana.

Ustanowienie hipoteki

Hipoteka nie jest ustanawiana automatycznie przy zaciąganiu kredytu hipotecznego. Ustanowienie hipoteki następuje w momencie, gdy odpowiedni zapis pojawi się w księdze wieczystej nieruchomości. Najpierw jednak bank i kredytobiorca podpisują umowę kredytową, a kredytobiorca otrzymuje zaświadczenie o udzieleniu kredytu. W następnej kolejności kredytobiorca ma obowiązek złożyć w banku oświadczenie o ustanowieniu hipoteki na rzecz banku. Na jego podstawie bank przygotowuje własne oświadczenie.

Wystarczy, że oświadczenie ma formę pisemną – w sytuacji, gdy wierzycielem jest bank lub SKOK, dokument nie musi mieć postaci aktu notarialnego. Wpisu do księgi wieczystej dokonuje sąd. Wpis o ustanowienie hipoteki zawsze znajduje się w Dziale IV księgi wieczystej.

Wniosek o ustanowienie hipoteki: co zawiera?

Wniosek o ustanowienie hipoteki powinien zawierać kilka elementów. W tym – informacje o wartości i rodzaju hipoteki, czasie spłaty kredytu, jego oprocentowaniu i powodzie ustanowienia hipoteki. Konieczne jest też oświadczenie kredytobiorcy o ustanowieniu hipoteki. Do wniosku należy też dołączyć oświadczenie banku.

Wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej

Tak jak konieczne jest ustanowienie hipoteki, tak po całkowitej spłacie kredytu hipotecznego kredytobiorca może dokonać wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej. Warto jednocześnie pamiętać, że hipoteka nie znika razem z wykonanym przelewem za ostatnią ratę kredytu. Kredytobiorca musi najpierw złożyć odpowiedni wniosek – uzyskując wcześniej pozwolenie kredytodawcy (czyli de facto potwierdzenie, że kredyt został spłacony). Wystarczy, że kredytobiorca wystąpi do banku o wystawienie tzw. kwitu mazalnego. Po jego uzyskaniu może złożyć do sądu rejonowego właściwego dla miejsca zamieszkania wniosek o wykreślenie hipoteki.